Page 47 - Discover-Bizitzen-Ikasten-Ikaslearen-liburua-5

birikak estaitzen dituen sustantzi itsaskorra da. Alkitranak arnasbideak estaitzen eta gaiztotzen ditu, erretzaiieari eztu- la eraginez.
Era berean, frogatua dago alkitranak minbizia sortarazten duela, hau da, zelulak ordenarik gabe ugaitzen direneko gai- xotasuna. Minbiziaren zelula horiek ez dute beren lana behar bezala egiten eta ongi dauden zelulak hiltzen dituzte.
Karbono monoxidoa tabakoaren keak duen gas kaltegarri bat da. Cas honek ez du ez kolorerik eta ez usainik. Erretzaileak, erretzerakoan, karbono nnonoxidoa hartzen du biriketatik. Odolak gas hau bereganatzen du, zelulek beha- rrezkoa duten oxigenoaren ordez. Bihotzak lan gehiago egin beharra dauka, odolari oxigenoa emateko. Karbono monoxidoak pertsonak zorabiatuta sentiaraztea, logure edo goragale izatea eragin dezake.
Zigarroen filtroek sustantzi kaltegarri hauek jaso ditzakete apur bat. Zatirik handiena, hala ere —karbono monoxidoa, adibidez—, ahora eta biriketara igarotzen da.
Ñola eragiten dio erretzeak amas aparatuari?
Erretzaiieen osasun-arazoak amas aparatutik basten dirá. Amas aparatua amasa hartzeko erabiitzen duzun organo muitzoa da. Hor sartzen dirá sudurra, ahoa, zintzurrestea, bronkioak eta birikak. Erretzeak amas aparatuaren barrena mintzen duenez, gerta daiteke erretzaileak eztul gehiago egitea. Gaiztotze kronikoak eta eztuiak biriketako aire- zakuak kalte ditzakete.
Erretzen ez dutenak baino katarro, infekzio eta biriketako arazo gehiago izaten dituzte erretzaiieek. Hori, neurri bate an, erretzeak zliloak geldiarazten dituelako gertatzen da. He finen modukoak diren egitura txiki hauek ezin dituztenean arnasbideetatik hautsa, mikrobioak eta mukiak garbitu, gaiz- totzea sortzen da. Denbora igaro abala, hauek eta erretzea- gatik ateratako beste gaiztotze batzuek gaixotasun larriak sortaraz ditzakete.
Erretzaile askok esan ohi dute: "Errazagoa da bastea uztea baino". Zer adierazten du honek?
Tabakoa: gehiegízko arriskua 41